Een klein berichtje in de krant, ergens onderaan een middenpagina: de Britse schrijver Richard Adams is overleden, op de leeftijd van 96 jaar.
Geen voorpaginanieuws, geen grote foto (zelfs geen kleintje) geen item op het radionieuws. Er zijn zoveel beroemdheden in 2016 overleden, waar iedereen
over praat, maar dit is haast een onbeduidende melding. En heel veel mensen zullen ook niet weten wie Richard Adams was.
Ik heb hem ook niet persoonlijk gekend, ik weet niet of het een aardige man was. Maar ik denk het wel. Want hij heeft het mooiste boek wat ik ken geschreven: Watership Down. In de Nederlandse vertaling: Waterschapsheuvel. En uit dat boek spreekt zoveel liefde en respect voor de natuur en voor het leven, iemand die dat zo kan beschrijven moet wel een aardig persoon zijn.
Ik was nog een jonge meid toen ik het boek voor het eerst las. En hoe bijzonder vond ik het verhaal! Een groepje konijnen verlaat hun kolonie omdat ze onraad aan voelen komen en na een vermoeiende en gevaarlijke reis komen ze op een plek waar ze een nieuw bestaan opbouwen.
Het speelt zich af op het Engelse platteland. Richard Adams beschrijft dat zo prachtig, dat ik  duidelijk voor me kan zien hoe het er daar uit ziet. Alle bloemen en planten, de sloten en greppels, de boerderijen, de bossen, ik zie ze.
In zijn boek hebben de konijnen een eigen cultuur. En ook dit is zo knap uitgewerkt en beschreven, dat ik het volkomen geloofwaardig vind.
Het zijn geen mensjes in konijnenvorm, zoals bijv. Peter Rabbit, maar echte konijnen. Met een beperkte intelligentie, een sterk ontwikkeld instinct, maar ook met een drang tot overleven en een inventiviteit om dat te bereiken. Bovendien geeft de schrijver hen een eigen taal, een eigen folkore, zelfs een soort religie, en ook dit vind ik als lezer heel aannemelijk.
Ik heb zelf altijd konijnen als huisdier en ik zie hoe intelligent ze zijn. Dus wie zegt me dat het groepje van vier wat ik nu heb, niet zo’n onderlinge band heeft als de konijnen van de Waterschapsheuvel? Voor mij zou het zomaar kunnen!
Het is gewoon een prachtig verhaal, maar ook verdrietig, omdat de mens er geen goede rol in speelt. Die offert stukken natuur en levende wezens op, alleen maar omdat hij de sterkste is en daarom kan doen wat ie wil.
Er staat ergens in het boek dat een van de konijnen zegt: De mens doodt ons niet omdat hij een hekel aan ons heeft. Hij doodt ons omdat we hem in de weg zitten.
En dat konijn heeft zo gelijk….
De konijnen in het boek redden het, ze bereiken hun doel. En de hele beschrijving van hun levensverhaal vind ik zo prachtig. Het taalgebruik is een klein beetje ouderwets, maar juist door die woorden wordt de sfeer van het boek bepaald. Boeiend en voor mij ook rustgevend.
Het vertrouwde verhaal van Hazelaar, Vijfje en alle anderen, ik vind het keer op keer heerlijk om te lezen. En ook altijd zet het me weer aan het denken.
Over de schepping, onze prachtige aarde. Maar ook over de rol van ons als mensen.
Richard Adams heeft iets heel moois en waardevols gemaakt. En nu is hij op hoge leeftijd overleden.
Aan het eind van het boek sterft de hoofdpersoon van ouderdom en hij wordt opgehaald naar het hiernamaals, dat de konijnen Inlé noemen.
Ik kan het nooit met droge ogen lezen, omdat ik het zo prachtig beschreven vind:
“Ze gingen naar buiten, de zon scheen(….) Het scheen Hazelaar toe dat hij zijn lichaam niet langer nodig zou hebben en dus liet hij het aan de rand van de greppel liggen, maar bleef een ogenblik staan om naar zijn konijnen te kijken en te proberen te wennen aan het bijzondere gevoel dat kracht en snelheid onuitputtelijk uit hem in hun slanke jonge lichamen en gezonde zintuigen stroomden. “Je hoeft je over hen geen zorgen te maken”, zei zijn metgezel. “Zij komen er wel, en duizenden van ze. Als je meegaat zal ik je laten zien wat ik bedoel”  Hij bereikte met een enkele krachtige sprong de top van de berm. Hazelaar volgde hem en samen glipten ze weg, moeiteloos door het bos rennend waar de eerste pioenrozen begonnen te bloeien”
Ik hoop dat meneer Richard Adams even vredig is overleden. En dat ik zijn boek nog talloze malen zal mogen lezen.