Ik heb Pareidolie. Het is chronisch, dus ik kom er nooit meer van af.
Het klinkt als een nare aandoening. Veroorzaakt door zo’n eng, microscopisch klein beestje met zaagtandjes en een alien-kopje. Maar dat is het niet.
Het wordt ook wel Pareidolia genoemd. Dan heb ik er direct een andere associatie bij. Ik hoor het Tuinman Rob Verlinden met z’n zwaar Amsterdamse accent gewoon zeggen: “En dan hebbe we hier de Pareidolia’s, sorg ervoor dat die op een sonnige plek komme te stahn… dan sijn se straks in de somer volop in bloei!”
Maar het is niets van dit alles. Wikipedia zegt:
Pareidolie of pareidolia is een psychisch verschijnsel, een vorm van illusie waarbij iemand een zodanige interpretatie van onduidelijke of willekeurige waarnemingen heeft, dat hij hierin herkenbare dingen meent waar te nemen. De naam is afkomstig van het Griekse para (naast) en eidolon (beeld).
Best een leuk iets, dat pareidolie.
Ik zie heel vaak gezichten en gezichtjes in dingen. Levenloze dingen, of levende dingen die eigenlijk geen gezicht hebben, zoals bomen. Nu, met de camera op je mobieltje, is het heel makkelijk om foto’s te maken en ik heb dan ook een speciaal foto-album op Facebook aangemaakt.
Hier stonden in eerste instantie alleen foto’s op die ik zelf gemaakt heb, maar inmiddels zijn er mensen die met me mee kijken en van tijd tot tijd een foto sturen voor mijn album Accidental Facebook. (Het album staat trouwens op ‘openbaar’ dus je hoeft geen FB-vriend van mij te zijn om deze foto’s te kunnen zien. Zoek wel even naar “Annelies van Bloois” en kijk dan bij foto’s naar het album Accidental Facebook)
Ik ben zeker niet de enige, er staan veel foto’s op internet van mensen die, net als ik, gezichten zien in dingen en die foto’s zijn vaak hilarisch.
Dat er een wetenschappelijke term voor is geeft wel aan dat ik niet uniek ben. Het is wel een interessant gegeven vind ik. Is het nog een overblijfsel uit mijn kleutertijd, toen ik, net zoals alle kleuters van toen en van nu, in de ‘magische fase’ zat? Kleuters zien veel dingen als levend, met een ziel zo je wilt. Ik wist heus wel dat mijn pop van plastic was, maar ik wist ook zeker dat ze kon voelen, dat ze bijvoorbeeld verdrietig was toen ik haar een keer vergeten was en ze een nacht in de tuin heeft gelegen. En dat ze blij was als ik weer uit school kwam of als ze nieuwe kleertjes kreeg.
Kleuters doen uitspraken als: “De wolken kijken boos” en ” Ik heb die steen bij de anderen gelegd, want anders was ie zo alleen!”
Voor een kleuter kan alles en dat vind ik geweldig. Ik denk dat ik altijd nog een stukje kleuter in mijzelf bewaard heb, dat ik daarom nog zoveel houd van fantasy en sprookjes. En van de natuur, ik zie bijvoorbeeld bomen nog steeds als levende wezens. Nee, ik knuffel ze niet, maar ik heb er wel respect voor en vraag me af hoe ze voelen en waarnemen. Op het landgoed, hier vlak bij, staan een aantal bomen op de nominatie om neergehaald te worden. Er zijn twee of drie ècht oude bij en het doet me gewoon fysiek zeer dat deze straks omgehakt worden. Uit een kastanje als klein kiempje begonnen in de tijd dat het landgoed nog eigendom was van de adel, de dames nog in lange jurken en hoeden liepen en er koetsjes in de lanen reden. Dat heeft zo’n boom allemaal ‘gezien’. De oorlog, de hippietijd, de koude oorlog met het doemdenken, alles heeft die boom overleefd. En nu moet hij dan sterven, omdat hij …. ja waarom eigenlijk. Ik ben geen landschapsarchitect en ook geen boomchirurg, dus ik weet de reden niet, maar ik vind het echt heel erg.
In bomen en hout kan je ook vaak gezichten zien. Ook daar staan een paar voorbeelden van in mijn foto-album.

Maar niet alleen mensen zien gezichten waar ze niet zijn. Ook dieren doen dat blijkbaar, want er zijn een aantal soorten die daarmee anderen willen misleiden. De vuurwants heeft een schild als een Tiki-masker, de cobra heeft de tekening van een gezicht op de achterkant van zijn kop, en er is een mot die eruit ziet als een gezichtje.

(foto’s via google images)

En veel vlinders hebben ‘ogen’ op hun vleugels. Dat houdt toch in dat andere dieren er een gezicht in zien, anders was het nutteloos.
Maar de meeste dingen waar ik een gezicht in zie zijn toch wel kunstmatig. En dat begon al heel vroeg. Ik denk dat er veel meer mensen van mijn leeftijd zijn die vroeger zagen dat auto’s gezichten hadden. De vorm van de koplampen en de grill was heel anders als bij de auto’s van nu, en in combinatie met het logo kreeg iedere auto een eigen gezicht. Je had blije auto’s, boze, en ook wel zelfs enge. De moderne auto’s hebben geen eigen gezicht meer.
Maar er is nog genoeg te zien, als je het maar wilt zien.
Stopcontacten, melkvlekken, de manier waarop een tas staat, huizen, alles kan een gezicht hebben.
Ik ben nog niet zo ver, en hoop ook nooit zover te komen, dat ik ze ga interpreteren als verschijningen. Er zijn serieus mensen die menen dat er een afbeelding van Jezus of Maria op hun tosti of pannenkoek is verschenen. Dan wordt het wel wat zorgelijk vind ik.
Maar voor mij is Pareidolie nog geen aandoening. Ik vind het een verrijking!

Heb je ook een leuke foto voor mijn Accidental Facebook? Ik hou me van harte aanbevolen.  Wel een foto die je zelf gemaakt hebt!