“Molukkers! Allemaal even hier komen en luisteren! Alleen de Molukkers!”
Een kleine man in een hip jaren ’70 overhemd wenkt en roept. Wij houden ons even afzijdig,wij zijn Nederlanders.
“We gaan zo demonstreren, en denk erom,we zijn boos! Dat moeten we overbrengen, maar alleen met onze stem en lichaamstaal! We gaan nu even de borden en de spandoeken verdelen en een opstelling maken”
De groep die zich verzameld heeft is helemaal niet boos, het is een gemoedelijke en gezellige groep.

Het zijn acteurs en figuranten, en wij zijn al vanaf vanmorgen vroeg samen met hen, terwijl we allemaal in de kleren worden gestoken en gekapt en opgemaakt voor de film-opnames die zometeen gaan beginnen. Het is onderdeel van een theaterproject, ADAK , ‘Aan de andere kant”
Een drieluik over drie generaties Molukkers in Nederland. Het eerste deel, “Een tijdelijk verblijf” heeft de situatie verteld van de eerste generatie Molukkers die naar Nederland is gehaald, dit gaat om het tweede deel “Buitenspel” wat over de tweede generatie gaat. De moeilijke positie van tussen twee werelden inzitten, niet weten waar je precies bij hoort en bij wìlt horen.
Het is midden in de jaren ’70 en de frustratie komt tot een hoogte (of misschien wel diepte) punt.
Wat wist ik zelf in die tijd over de situatie en beweegredenen van de Molukkers? Niet zoveel eerlijk gezegd. De geschiedenislessen op school vertelden niet over de dubieuze rol van Nederland, op tv zag ik op het journaal de gijzelingsacties in Wijster en de Punt. Ik hield me toen meer bezig met hoe het moest zijn om zolang in een trein opgesloten te  zitten, zonder douche, goed eten en schone kleren, dan dat ik er over nadacht wat de gijzelnemers had bewogen om deze acties te doen.
En ik moet eerlijk zeggen dat ik er na die tijd ook niet meer echt over nagedacht heb, of informatie heb verzameld. Het lag gewoon buiten mijn gezichtskring.
Nu zit ik met bolgeföhnd haar en in  een jurk met een sjaaltje, met de bril op die in de jaren ’70 van mijn vader was, ineens als toeschouwer bij een demonstratie. Samen met Bert, die in een tweed kostuum met overhemd en brede stropdas gestoken is, zijn haar in een keurig scheiding opzij geplakt, op onze gestreepte klapstoeltjes bij de auto, lekker veilig aan de kant, als berm- dan wel ramptoeristen.

Hoe zijn we hierin verzeild geraakt?

Een aantal weken geleden gingen we met de Renault6 naar de Oldtimer-dag in Diever. Het was enorm gezellig, maar buiten dat leverde het ons ook nog iets bijzonders op. Er liep een man rond die in zijn functie als medewerker van ADAK op zoek was naar auto’s uit de juiste periode. Hij werd helemaal enthousiast van onze auto en vroeg of wij hem beschikbaar wilden stellen als decorstuk voor de filmopnames in Groningen die binnenkort zouden plaatsvinden. Wij vonden dat erg leuk en stemden dus ook toe.
Vorige week kreeg ik een telefoontje: er was bedacht dat het leuk was als een auto als een soort stoorzender door de demonstratie zou rijden, wilden wij dat doen? Wij zouden dan ook de juiste looks krijgen, dus echt gaan figureren.
Ik overlegde niet eens met Bert, maar zei direct enthousiast dat het me erg leuk leek en dat we dat graag wilden doen!
Zondagochtend werden we om 8 uur op de kleed-  locatie verwacht en gister tuften we dan ook netjes op tijd het terrein op met ons oude autootje. Er was een grote groep mensen, meest van Molukse afkomst en we zagen hen stuk voor stuk veranderen in mensen uit de jaren ’70. Kale mannen en jongens met kort haar hadden ineens lange zwarte krullen, iedereen droeg de juiste kleren: broeken met wijde pijpen, suède jasjes, rokken met stroken en banen, schoenen met blokneuzen en -hakken.
Naast ons waren er nog een paar andere Nederlanders als figuranten en wij werden een keurig stelletje, wat strakjes verbeten door de demonstratie zou heenrijden, omdat wij toch echt op tijd op onze bestemming moesten zijn.
De kleedsters en grimeurs hadden het hartstikke druk, het was vol in de ruimte maar niemand was gestrest  of kribbig, het was zo’n prettig sfeertje! Toen we klaar waren gingen we  in vol ornaat  op de foto

en daarna naar de locatie in de stad. Daar aangekomen mochten we de auto  op een stoep zetten en toen begon het wachten. Wij bedachten dat onze jaren ’70 tuinstoeltjes nog achterin de auto lagen, we klapten ze uit en gingen prinsheerlijk bij de auto zitten in de schaduw.

“Meedoen aan een film betekent het grootste deel van de tijd wachten!” zegt de regisseur. “We zijn zometeen anderhalf uur bezig voor ongeveer 3 minuten film! Hou je aan mijn aanwijzingen, dan komt het allemaal goed.” Wij knikken allemaal. De Molukse man doet zijn praatje over de demonstratie, en ondertussen valt het oog van de regisseur op ons.
“Wijziging in de plannen!” zegt hij. “Deze mensen zitten hier zo mooi, dat houden we erin! We laten een andere auto de demonstratie verstoren. Jullie zijn echt van die mensen die ervoor gaan zitten als er iets te beleven is, braaf en rechtschapen, maar ondertussen misschien stiekem hopend dat het matten wordt”
Wij vinden het geweldig, we zitten helemaal in onze rol. Eigenlijk ben ik een beetje opgelucht dat ik niet hoef te rijden, stel je voor dat ik echt iemand aanrij of dat er iets met de auto gebeurt wat ik niet wil.
We krijgen nog wat aanwijzingen over wat we moeten doen als de demonstratie langskomt en daarna begint de repetitie.
Ondertussen worden wij wel 100 x op de foto gezet, er komt zelfs een verslaggever van RTV-Noord die ons een microfoon onder de neus stopt en vragen stelt, wij voelen ons echte sterren.
Het is bloedheet inmiddels, maar wij hebben echt de allerbeste rol hier, op onze stoeltjes in de schaduw.
Om 12 uur moet het klaar zijn, tot zo lang loopt de vergunning van de gemeente. Vanmiddag gaat de ploeg nog naar Assen, om daar opnames te maken. Wij gaan niet mee, in Assen zijn weer andere auto’s beschikbaar.
We trekken onze eigen kleding aan en keren weer terug in 2019. We nemen afscheid, en krijgen heel veel bedankjes, wat niet had gehoeven want wij hebben het echt met zoveel plezier gedaan!

Omdat wij meegedaan hebben krijgen we binnenkort een uitnodiging voor de voorstelling. We zijn heel erg benieuwd.
Het is geen lichte materie, het onderwerp, maar de uitvoering zal mooi en indrukwekkend zijn.
En al zijn we misschien niet meer dan 10 seconden in beeld, we hebben er deel van uitgemaakt en dat voelt heel bijzonder.

Meer informatie over het project: https://www.adak-theater.nl/buitenspel